Dünyada İç Mimarlığın Tarihi

İç mimarlık mesleği, dünya olarak ele alındığında yaklaşık 110 yaşının üzerinde. Bugün iç mimarlığın tarihi ve dünyadaki etkileri üzerine konuşacağız.

İskoç Mimar Charles Rennie Mackintosh tarafından çizilen Müzik Odası, 1901
Görsel: WIKIPEDIA

1900'lerin başında "iç dekorasyon" terimi ilk kez Amerika'da kullanıldı. O zamanlar çoğu dekoratörün hiçbir akademik kimliği yoktu. Ancak bu dekaroratörler, ölçek ve oran gibi sorunlarını yorumlamak için doğal yetenek kombinasyonuna sahiplerdi. Aynı zamanda zevkli ve o yıla göre vizyonları geniş kişilerdi. Elsie de Wolfe, bir tasarım "komisyonu" verilen ilk İç Mekan Dekoratörü oldu. 1913'te Elsie de Wolfe, ilk iç mimarlık kitabı olan "The House in Good Taste" i yayınladı. Dorothy Draper ise 1923'te tasarım firmasını kuran, belgelenmiş ilk ticari İç Dekoratördü. O yıllarda iç mimarlık teriminden ziyade, dekoratörlük ünvanı daha yaygındı.

"İç Mimar" terimi, 1930'larda "İç Tasarım ve Dekorasyon" (Interior Design and Decoration) adlı bir dergi tarafından kullanıldı. Bu dergi 1943 ile 1952 arasında basılmadı, ancak rakip bir dergi olan "Interiors", "dekoratör" terimi yerine, yalnızca "iç mimar" terimini kullandı. İç Tasarım ve Dekorasyon dergisi yeniden yayına başlayınca o da “Dekorasyon” terimini sayfalar içerisinde kullanmayı bıraktı.

O döneme göre alandaki en büyük profesyonel organizasyon olan AID, 1931'de ulusal bir meslek örgütü kurmaya karar verilen bir mobilya fuarında, bir grup tasarımcının toplanmasıyla kuruldu. AID, adını 1936'da Amerikan Dekoratörler Enstitüsü'nden, Amerikan İç Mimarlar Enstitüsü'ne (AID) çevirdi. İngilizceye çevirdiğimizde İç Tasarım/Dizayn olarak da nitelendirebiliriz. Yıllar geçtikçe ve iç mimarlık mesleği büyüdükçe, çeşitli profesyonel üyeleri temsil edecek organizasyon ve derneklerin sayısı da arttı.

1970'lerde, hem İç Mimarlık Eğitim Araştırmaları Vakfı (FIDER) hem de Ulusal İç Mimarlık Yeterlilik Konseyi (NCIDQ), iç mimarlık eğitimini geliştirmek, sektördeki iç mimarlara öncü olmak ve çeşitli sınavlar için kuruldu. FIDER; 2006 yılında CIDA olarak yeniden adlandırıldı. (İç Mimarlık Akreditasyon Konseyi)

1982 yılına kadar, hızla gelişen iç mimarlık mesleğini destekleyen ilk Birleşik Devletler yasası kabul edildi. Bu yasa Alabama'da kabul edildi.

İç mimarlık tarihi, daha da küresel hale gelen ve aynı zamanda kritik bilginin uzmanlaşmış alanlarına odaklanmayı talep eden bir dünyada, hızla gelişmeye devam ediyor. İç mimarlık mesleği özellikle yurt dışında artık halkın sağlığı, güvenliği ve refahının en önemli olduğu yapılı ortamlarda normun bir parçası olarak kabul edilmektedir.

Elsie de Wolfe'den Bir İç Mimari Proje Örneği

Dünyada iç mimarlığın gelişim süresince gerçekleşen önemli olayların kronolojik sırasıyla yazımıza devam edelim.

1878 İlk mobilya pazarı/fuarı (Grand Rapids, Michigan'da yapıldı).

1904 "İç dekorasyon" teriminin ilk belgelenmiş kullanımı. New York Uygulamalı ve Güzel Sanatlar Okulu'nda (Şimdi Parsons) verilen ilk kurslar.

1905 Elsie de Wolfe, iç mimar ünvanı ile ilk işini yaptı ve ilk iç mimar olarak tanımlandı. 1913'te iç mimarlık konusunda tanınan ilk kitabı "The House in Good Taste" yayınlandı.

1925 Dorothy Draper, "Mimari Takas Evi" ni kurdu ve ticari iç mekanlarda uzmanlaşan, ilk kadın iç mimar olarak tanımlandı.

1931 Amerikan İç Mekan Dekoratörleri Enstitüsü (AIID) kuruldu.

1936 AIID, adını Amerikan Dekoratörler Enstitüsü (AID) olarak değiştirdi.

1957 Ulusal İç Mimarlar Derneği (NSID) kuruldu.

1961 AID, adını Amerikan İç Mimarlar Enstitüsü (hala AID) olarak değiştirdi.

1970 İç Tasarım (Mimarlık) Eğitim Araştırma Vakfı (FIDER), lisans ve lisansüstü iç mimarlık ve tasarım programlarını gözden geçirmek ve kontrol etmek için kuruldu.

1974 Ulusal İç Tasarım (Mimarlık) Yeterlilik Konseyi (NCIDQ), ulusal bir iç mimarlık yeterlilik sınavı geliştirmek ve bu sınavı yönetmek için kuruldu.

1975 American Society of Interior Designers (ASID), American Institute of Interior Designers (AID) ve National Society of Interior Designers (NSID) birliği kuruldu.

1982 Alabama, İç Mimarlık için tapu tescil yasasına sahip ilk eyalet oldu.

1992 Engelli Amerikalılar Yasası (ADA), tüm kamu binaları için erişilebilirlik standartlarını belirleyen yasa haline geldi.

1994 Uluslararası İç Tasarım (Mimar) Derneği (IIDA), Uluslararası İş Tasarımcıları (IBD), Uluslararası İç Mimarlar Topluluğu (ISID) ve Federal İç Mimarlar Konseyi (CFID), birleşik bir misyona sahip uluslararası bir birlik oluşturmak amacıyla birleştirildi. Dünya çapında iç mimarlar temsil edilmeye başlandı.

2006 İç Tasarım Eğitim Araştırma Vakfı (FIDER), İç Tasarım Akreditasyonu Konseyi (CIDA) oldu.

İlerleyen haftalarda Türkiye'de iç mimarlık gelişimi ve geçmişi üzerine bir içerik paylaşacağız. İç Mimarlık genel konularını bu bağlantı üzerinden takip edebilirsiniz.